Plastik çağını bitirmek için anlaşalım!

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı’nın, Küresel Plastik Anlaşması müzakerelerinde plastik çağına son verecek güçlü bir anlaşmayı desteklemesini talep ediyorum.

Plastiksiz Gelecek Fırsatı

Akdeniz sahillerinden Antarktika’nın ücra köşelerine plastik kirliliği her yerde. İnsan sağlığını etkiliyor, hayvanlara zarar veriyor, iklim krizini derinleştiriyor. Bilimsel araştırmalar, mikroplastiğin tabağımızdaki yemeğin “baharatı”, soluduğumuz havanın bir parçası haline geldiğini gösteriyor. 

Şimdi bu gidişata dur deme fırsatımız var. 

2024’te sona ermesi planlanan Küresel Plastik Anlaşması müzakereleri hükümetler arasında devam ediyor.

Bu anlaşma, dünyayı plastiksiz bir geleceğe doğru taşıma potansiyeline sahip. Bu fırsatın kaçmasına izin veremeyiz! 

Güçlü bir Küresel Plastik Anlaşması talep ediyoruz. Çünkü güçlü bir plastik anlaşması hem bizler hem de gelecek nesiller için daha temiz, daha güvenli bir gezegen demek.

Küresel Plastik Anlaşması ne aşamada?

Mart 2022’de Birleşmiş Milletler Çevre Kurulu toplantısında hükümetlerin, üretiminden kullanımına bir bütün olarak plastiği ele alan ve hukuki açıdan bağlayıcı küresel bir anlaşma için müzakerelere resmen başlaması kararı alındı. Bugüne kadar hükümetler arası gerçekleşen iki müzakere sonucunda Birleşmiş Milletler geçtiğimiz Eylül ayında Küresel Plastik Anlaşması’nın sıfır taslak metnini yayımladı.

13-19 Kasım’da Kenya’nın Nairobi kentinde gerçekleşen müzakerelerin üçüncüsü hayal kırıklığı ile sonuçlandı. Bir sonraki toplantı 21-30 Nisan arasında Kanada'nın Ottawa kentinde gerçekleşecek. Anlaşmanın 2024 yılı sonunda tamamlanması planlanıyor.

Türkiye için neden önemli?

Bu anlaşma ile dünya genelinde plastik kirliliğinin önemli ölçüde azalması amaçlanıyor. Küresel Plastik Anlaşması’nın temel hedeflerinden biri tek kullanımlık plastiklerin terk edilerek yerini yeniden dolum ve yeniden kullanım alternatiflerinin alması. Türkiye’de tek kullanımlık plastikler hala yasaklanmadı. 

Aynı zamanda Türkiye, 2019 yılından beri başta Avrupa Birliği ve Birleşik Krallık olmak üzere gelişmiş birçok ülkeden en çok plastik atık ithal eden ülke oldu. Türkiye artık Avrupa’nın plastik atık çöplüğü olmasın. 

Güçlü Küresel Plastik Anlaşması nasıl olmalı?
1. Plastik üretimini ve kullanımını kısıtlamalı
2. Plastik üretiminde kullanılan petrol ve gazın toprak altında kalmasını sağlamalı
3. Tek kullanımlık plastikleri büyük ölçüde azaltmalı;  yeniden doldurulabilir ve yeniden kullanılabilir seçeneklere odaklanmalı
4. Çevreyi kirleten şirketleri sorumlu tutmalı
5. Plastik üretiminde, kullanımında, ithalatı ve ihracatında tam şeffaflık talep etmeli
6. Plastik krizini körükleyen zengin ülkelerin bu krizden çıkışta yoksul ülkeleri desteklemesini sağlamalı
7. Atık toplama dahil etkilenecek işçiler için adil bir geçişi garanti altına almalı